Oké, tijd om eens te babbelen over de misschien wel meest gestelde vraag in de community!
'Tekenstijl' is iets dat veel (beginnende) tekenaars bezighoudt. En zeer begrijpelijk ook. Als tekenaar wil je je eigen “ik” vinden in deze grote community, tussen al die andere tekenaars en tussen al die artiesten waar je zelf zo naar opkijkt.
Zeker als beginnende tekenaar (maar eigenlijk je hele artistieke leven) ben je op zoek naar jouw artistieke eigenheid. Je wil jezelf artistiek uitdrukken, op een manier die voor jou goed en natuurlijk aanvoelt, en waarbij iedereen jouw werk direct kan onderscheiden van dat van anderen.
Veel beginnende tekenaars lopen echter tegen het gevoel aan dat ze (nog) geen tekenstijl hebben, of toch zeker niet eentje waar ze zelf tevreden mee zijn. En dat is heel normaal. Want een tekenstijl ontwikkelt zich eigenlijk pas doorheen de tijd dat je tekent. En voor een stuk kan je dat ook in een bepaalde richting duwen. Maar hoe?
In deze blog vertel ik je meer over tekenstijlen, hoe en wanneer het zich ontwikkelt en wat je zelf kan doen om het (verder) te ontwikkelen!
Wat is een tekenstijl?
Tekenstijl heeft geen vastliggende definitie. Voor de ene is dat vooral ‘techniek’, voor de andere ‘de manier waarop je iets tekent’.
Naar mijn mening omvat een tekenstijl de combinatie van deze en ook andere aspecten:
- de manier waarop je iets tekent
(cartoon, stylized, semi-realistisch, realistisch) - kenmerkende kleuren
(bv: felle kleuren, zachte kleuren, gesatureerde of ongesatureerd, aardetinten, …) - techniek
(bv: rendering, cel shading, …) - lijnwerk
(dik, dun, vloeiend, ruw, golvend, hoekig, …) - huidige vaardigheden
(beginner, geoefend, gevorderd) - het materiaal waarmee je tekent
(digitaal of traditioneel) - smaak
("beauty is in the eye of the beholder"- Margaret Wolfe Hungerford) - inspiratie
(andere artiesten, natuur, mode, film, muziek, …) - thema's
(voor een jonger publiek, voor volwassenen, fantasie, steampunk, horror, pin-up, ...) - wat je wil vertellen
(het verhaal en de emoties)
Dat lijkt een hele boterham, maar eigenlijk valt dat best mee. Want vaak is iets van deze lijst het gevolg van iets anders van de lijst. Zo zal de manier waarop je iets tekent het gevolg zijn van jouw smaak, je technieken en voor een stuk ook je huidige vaardigheden. De techniek die je gebruikt is deels afhankelijk van het materiaal waarmee je tekent. Jouw inspiratie wordt beïnvloed door jouw smaak (en andersom). Etc.
Een deel van de lijst kan je beïnvloeden, zoals de techniek die je gebruikt, je materiaal, je kleurgebruik, de manier waarop je iets tekent. Andere zaken zijn dan weer meer gevoelsmatig: jouw smaak en inspiratie, wat je wil vertellen. En net deze gevoelsmatige aspecten van een tekenstijl maakt naar mijn mening een tekenstijl pas echt ‘uniek’.
Hoe en wanneer ontwikkelt mijn tekenstijl zich?
Ik hoorde ooit de uitdrukking: “Je hoeft niet te zoeken naar je tekenstijl. Je tekenstijl vindt jou wel.”
Grotendeels ga ik hiermee akkoord. Hoe meer je tekent, ervaring opdoet en leert, hoe meer jouw eigen stijl zich (vaak onbewust) zal manifesteren.
Hoe meer ogen je tekent, hoe meer je je ogen op een bepaalde manier gaat tekenen. Je zal geïnspireerd worden, nieuwe technieken aanleren en nieuwe manieren vinden waarop je een oog kan tekenen. Gaandeweg zal je (misschien onbewust) merken welke techniek en welke manier van ogen tekenen voor jou het natuurlijkst aanvoelt en welke je gevoelsmatig het meeste aanspreekt.
Maar toch kan je je tekenstijl voor een stuk beïnvloeden en het een bepaalde richting uitduwen. Je doet tenslotte veel kennis en technieken op door naar anderen te kijken en de werkelijkheid te bestuderen. Je laat je inspireren. Je kijkt op naar stijlen die je gevoelsmatig erg aanspreken. Dus het is niet onlogisch dat je die voor een stuk overneemt, vaak met de gedachtengang: “dat vind ik zó mooi! Dat wil ik ook kunnen!”. Zeker als je niet tevreden bent met hoe je huidige tekenstijl er momenteel uitziet en het eigenlijk anders wil.
Maar hoe doe je dat dan?
Hoe kan ik mijn tekenstijl mee-ontwikkelen?
Je kan je tekenstijl een handje helpen.
1. Een manier waarop je dat kan doen is door een verzameling aan te leggen van tekeningen die je écht prachtig vindt. Dit kan je doen door bijvoorbeeld gebruik te maken van Pinterest, of maak een map aan op je computer.
2. Kijk naar enkele tekenaars waar je naar opkijkt en kies een paar werken van hen uit. Probeer je hierin te beperken (max twee per illustrator) en gericht te kiezen.
3. Klaar? Kijk nu eens naar elke tekening: wat spreekt je hier zo in aan? Is het de manier waarop de illustrator figuren tekent? Is het de cartoonstijl, stylized of de realistische stijl? Is het het kleurgebruik? Is het de atmosfeer? Is het de mate van detail? … Probeer echt te analyseren. Doe dit voor elke tekening en schrijf dit op.
4. Nu je de verschillende elementen er hebt uitgefilterd, weet je wat de tekening nu zo aantrekkelijk maakt voor jou en kan je dit meer gaan implementeren in jouw eigen werk, zonder dat je letterlijk gaat kopiëren. Probeer eens een soortgelijk figuur te tekenen. Probeer dat soort ogen uit. Oefen op die mooie manier van lijnen tekenen. Probeer eens een soortgelijk kleurenpalet. …
Het kan natuurlijk zijn dat je meerdere stijlen erg mooi vindt, en je niet kan kiezen tussen bijvoorbeeld welk soort ogen je graag ziet. Probeer ze dan allemaal eens uit en kijk wat goed aanvoelt.
5. Lukt dat? Leg dan je inspiratiebronnen eens weg, en oefen “blind”. Teken wat je hebt geleerd, maar laat nu vooral je gevoel spreken. Laat je gevoel er een eigen draai aan geven. En blijf hiermee oefenen.
Zoek, oefen en probeer. En belangrijk: neem je tijd hiervoor. Verwacht niet dat het er van de eerste tekening exact zo gaat uitzien als je hoopte. Zoiets vraagt veel tijd en oefening. Eigenlijk, hoe meer je oefent en na verloop van tijd minder naar je referentiemateriaal gaat kijken, hoe meer je eigen stijl zal doorschemeren.
Maar... Kan/mag ik meer dan één tekenstijl hebben?
Natuurlijk! Er zijn veel mensen die meerdere tekenstijlen hebben. De ene specialiseert zich meer in één bepaalde stijl, de ander heeft een ruimer spectrum en is thuis in verschillende stijlen. Het voordeel daarvan is dat je ruimer inzetbaar bent voor wanneer je tekenopdrachten aanneemt.
Maar! Je moet vooral tekenen wat voor jou goed voelt! Tekenen is in eerste instantie iets dat je voor jezelf doet.
Wil je je specialiseren in één stijl? Top! Doen! Je wordt een krak in die specifieke stijl en je werk is heel herkenbaar voor je publiek.
Meer zin om deze stijl nu te doen, maar later wil je eens een andere stijl proberen? Prima! Je wordt flexibel en multi-inzetbaar!
Maar vooral: laat je gevoel spreken en teken wat je wilt! 🧡
Belangrijk om in je achterhoofd te houden
Een tekenstijl ontwikkelt zich niet van de ene dag op de andere.
Het kan veelal jaren duren voor je je eigen tekenstijl ziet doorschemeren (soms zien anderen het zelfs eerder dan jijzelf). Heb geduld en oefen zoveel mogelijk. Het zal wel komen.
Zo heeft het bij mij heel lang geduurd voor ik mijn eigen stijl begon te herkennen in mijn werk, en nog langer voor ik er tevreden mee was.
Voor een deel heeft het zich zelf ontwikkeld. Sommige dingen voelen zo natuurlijk aan en komen als het ware uit mijn hand gevloeid. Maar op de zaken waar ik niet tevreden over was, heb ik lang geoefend, geleerd van anderen, inspiratie opgedaan, nieuwe technieken aangeleerd, en mijn eigen draai daarin proberen vinden. De combinatie van die "natuurlijke dingen" en die "geïnspireerde dingen" werd uiteindelijk mijn stijl.
Realiseer je dat je tekenstijl na verloop van tijd kan veranderen.
We blijven heel ons leven leren en nieuwe ervaringen opdoen. Onze smaak verandert. En je tekenstijl verandert mee. Soms bewust, soms onbewust. En dat is heel normaal.
Mijn tekenstijl zag er in het begin héél anders uit dan wat het nu is. Ik heb zelf lang geworsteld met mijn tekenstijl, ik wist niet welke kant ik uit wilde, ik zag zoveel leuke stijlen en wou álles kunnen. Maar uiteindelijk (na jaren :)) voelde ik dat ik gewoon mijn hart moest volgen, moest tekenen wat goed voelt, en dat ik wel zou zien waar ik uit zou komen. En nu ben ik op een punt waarbij ik me goed voel in mijn stijl. Misschien ben ik nog niet 100% tevreden (misschien zal ik dat nooit zijn), maar ik voel wel dat ik steeds dichter bij dat punt kom.
Ik probeer nog wel geregeld nieuwe dingen uit, blijf mezelf verbeteren en sta open voor nieuwe uitdagingen. En ik weet dat mijn stijl er over een aantal jaren waarschijnlijk weer wat anders zal uitzien. Maar zolang het goed aanvoelt en ik trouw blijf aan mezelf, kan ik zeggen: "dat is mijn stijl, and proud of it!" :)
