De meesten onder jullie weten intussen al dat ik vooral digitaal teken, maar voor zij die me nog niet kennen of me nog niet zo lang volgen: hallo, ik ben Ellen, en ik ben een digitale illustrator! :)
Ik merk dat digitaal tekenen voor velen nog een vrij onbekende wereld is. Zo krijg ik regelmatig vragen als:
“Hoe maak jij je tekeningen?” (”Door te tekenen” :))
”Wat houdt dat dan in, digitaal tekenen?” (”Aha awel, luistert! …”)
”Teken jij dat helemaal zelf?” (”Jep!”)
”Digitaal tekenen, is dat eigenlijk wel tekenen?” (”Jazeker!”)
”Tekent de computer dat niet voor jou?” (”Bijlange niet!”)
Daarom wil ik in deze blog samen met jou deze voor velen nog onbekende wereld eens van naderbij bekijken en jullie laten kennismaken met ‘digitaal tekenen'. Daarnaast wil ik ook enkele misvattingen rond digitaal tekenen uit de wereld helpen.
Want wat is digitaal tekenen eigenlijk? En wat is traditioneel tekenen? En wat is het verschil tussen de twee?
Traditioneel tekenen
Laten we beginnen met traditioneel tekenen.
Traditioneel tekenen kent iedereen en wordt al eeuwenlang (zelfs al van in de oertijd) en op verschillende manieren beoefend. Je tekent traditioneel als je werkt:
- Op papier, doek, hout, steen, …
- Met potloden, houtskool, pen, stiften, wasco’s, krijt, …
- Met penselen en verf (waterverf, gouache, acryl, olieverf, …)
Ik kan met zekerheid zeggen dat we allemaal al eens getekend hebben met traditionele materialen, want zo beginnen we als kind met tekenen. Zo ook ik. Mijn eerste stapjes in de tekenwereld begonnen met een simpel potlood en een heleboel kladpapier, en zo heb ik vele jaren getekend.
Tot ik op een gegeven moment, ergens in 2013, digitaal tekenen ontdekte via mijn vader (dank je, papaatje!). En toen … ging er een hele nieuwe wereld voor me open. Ik werd op slag verliefd :)
Digitaal tekenen
Bij digitaal tekenen teken je - simpel gezegd - op je computer. Je gebruikt hiervoor softwareprogramma’s op je computer die je in staat stellen digitaal te tekenen. Enkele voorbeelden zijn Procreate, Clip Studio Paint, Photoshop, Corel Painter, Sketchbook, Krita, … tot zelfs Microsoft Paint (geef toe, daar hebben we allemaal wel eens mee zitten spelen ;)). En zo zijn er nog veel meer!
In deze programma’s teken je op een digitaal canvas, met digitale penselen, potloden, gommen, … en gebruik je allerhande handige tools die het tekenproces kunnen vergemakkelijken, versnellen en/of naar een hoger niveau kunnen tillen.
Velen die voor het eerst kennismaken met digitaal tekenen, starten met de muis om hun lijnen op het canvas te krijgen. Maar als je het zelf al eens geprobeerd hebt in Paint, weet je hoe onhandig en frustrerend dat werkt :) Daarom werden er tekentablets uitgevonden, waardoor je je tekening kan maken door op deze tablet te tekenen met een speciale pen (stylus) en waarbij je tekening op je computerscherm verschijnt. Zo kan je elke lijn zelf met de hand trekken en teken je eigenlijk zoals je op een traditionele manier zou doen, maar nu werk je rechtstreeks in de computer door middel van een tablet in plaats van op papier of doek.
Er bestaan verschillende soorten tekentablets
1. Tablets die je aansluit op je computer, waarbij je met je stylus op de tablet tekent waardoor je tekening verschijnt op jouw computerscherm. De tablet heeft hierbij geen eigen beeldscherm (en geen ingebouwde computer), maar je gebruikt deze van jouw computer zelf. Voorbeelden van dit soort tablet zijn de Wacom Intuos of de Huion Inspiroy.
Voordelen:
- Voor beginners en hobbyisten wordt dit soort tekentablet aanbevolen omdat het minder duur is om aan te schaffen dan andere soorten tekentablets.
- Het komt in meerdere formaten, dus handig als je weinig ruimte hebt en daardoor een kleiner model nodig hebt.
- Over het algemeen en in vergelijking met andere soorten, zijn deze tekentablets niet zo duur.
Nadelen:
- Je hebt een externe computer/beeldscherm nodig.
- Het kan onhandig zijn als je met een laptop werkt doordat het toetsenbord tussen je scherm en tablet zit (wat kan zorgen voor nek- en rugklachten). Een extern beeldscherm naast je laptop kan hiervoor een oplossing zijn.
- Je tekening verschijnt niet onder je hand, wat vreemd en onwennig kan aanvoelen in het begin.
2. Tablets met een eigen beeldscherm die je aansluit op je computer. Hier teken je met je stylus op de tablet/het scherm van de tablet en je tekening verschijnt onder je hand, zoals bij traditioneel tekenen. Deze tablet is geen computer op zichzelf, maar een extern beeldscherm dat drukgevoelig is en je in staat stelt er met een stylus op te tekenen. De software draait op jouw computer, niet op de tablet zelf. Voorbeelden van dit soort tablet zijn de Wacom Cintiq en de Huion Kamvas.
Voordelen:
- Het geeft een authentiek gevoel van tekenen doordat je tekening rechtstreeks onder je hand verschijnt.
- Deze tekentablets zijn beschikbaar in meerdere formaten.
- Deze tablets hebben meer aandacht voor ergonomie omdat je de hoogte en de helling van de tablet naar wens kan instellen en je niet naar een ander beeldscherm hoeft te kijken.
Nadelen:
- Je hebt een externe (krachtige) computer nodig, daardoor ben je weinig mobiel.
- Over het algemeen zijn deze tablets vrij groot, dus het kan onhandig zijn als je weinig ruimte hebt.
- Meestal zijn deze tekentablets prijzig.
3. Tablets met een eigen beeldscherm en ingebouwde computer. Hier teken je met je stylus op de tablet en je tekening verschijnt onder je hand, zoals bij traditioneel tekenen. De tablet is een computer op zichzelf met een beeldscherm dat drukgevoelig is en je in staat stelt er met een stylus op te tekenen. Voorbeelden van dit soort tablet zijn de iPad Pro en Wacom MobileStudio Pro.
Voordelen:
- Deze tablet geeft een authentiek gevoel van tekenen doordat je tekening rechtstreeks onder je hand verschijnt.
- Je bent mobiel doordat je geen externe computer en beeldscherm nodig hebt.
- De touchscreen werkt zeer intuïtief.
- Doordat je met deze tablet vrij mobiel bent, kan je je werkruimte en de tablet ergonomisch opstellen.
Nadelen:
- Deze tekentablets zijn meestal vrij klein, dus er is een beperkte keuze wat betreft formaat.
- Meestal zijn deze tekentablets prijzig.
Zelf gebruik ik momenteel een iPad Pro en een Wacom Cintiq als tekentablets, en Procreate en Clip Studio Paint (voorheen Photoshop) als tekenprogramma’s.
Misvattingen over digitaal tekenen
Nu we een blikje hebben geworpen op wat digitaal tekenen is, wil ik het ook nog graag even hebben over enkele misvattingen die ik vaak hoor over digitaal tekenen:
"Digitaal tekenen is geen écht tekenen."
"Bij digitaal tekenen komt je tekening kant en klaar uit de computer."
"Bij digitaal tekenen moet je zelf niet kunnen tekenen."
"Een digitale tekening is klaar op één-twee-drie."
Maar niets is iets minder waar :)
Digitaal tekenen is wel degelijk écht tekenen, waarbij jij alles zelf tekent. De computer doet dit niet voor jou. Elke lijn die je nodig hebt voor je tekening moet je zelf trekken. Het proces bij digitaal tekenen is daarbij in principe niet zo enorm verschillend van traditioneel tekenen. Je moet nog altijd zelf schetsen, je lijnwerk verzorgen, inkleuren, licht en schaduw handmatig intekenen, ... én je moet begrip en kennis hebben van anatomie, compositie, perspectief, kleurtheorie, …
Een tekentablet (in combinatie met een tekenprogramma) is een tekenmedium, zoals ook traditionele materialen tekenmediums zijn. Het is geen beter of slechter medium dan bij traditioneel tekenen, het is gewoon een andere. Voor digitaal tekenen moet je nog altijd zelf kunnen tekenen. Er bestaat dus (nog :p) geen magisch kabeltje dat je in je oor plugt, waarbij je denkt aan jouw perfecte tekening en waarbij deze kant-en-klaar op je scherm verschijnt :)
Ik moet in alle eerlijkheid toegeven dat het als digitale artiest best wel frustrerend voelt wanneer iemand me zegt dat mijn tekeningen niet echt zijn getekend, alleen omdat het via een computer is getekend. Terwijl ik al jaren oefen op mijn (digitaal) tekenen, uren aan elke tekening zwoeg en álles zelf handmatig teken: van schets tot afgewerkte illustratie. En in feite enkel en alleen omdat deze persoon meestal niet weet wat digitaal tekenen echt inhoudt.
Een gevoel van onderwaardering en onbegrip is helaas voor vele digitale artiesten nog dagdagelijkse realiteit. Digitaal tekenen is nochtans even hard oefenen, leren, werken, uren tot jaren tijd investeren, doorzetten, zwoegen en zweten, met je stylus willen gooien, in tranen uitbarsten als het niet lukt, … als traditioneel tekenen.
Digitaal vs traditioneel tekenen
Is het ene medium beter dan het andere? Helemaal niet. Eigenlijk gaat het vooral om jouw eigen voorkeur. Elk medium heeft zijn eigen voor- en nadelen. En je zal altijd voor- en tegenstanders hebben. Maar het belangrijkste is dat jij doet waar jij je goed bij voelt en wat jou het meeste plezier brengt. Zo teken ik zelf liever digitaal dan traditioneel en zal ik slechts sporadisch nog eens mijn traditioneel tekenmateriaal bovenhalen. Gewoon … omdat ik helemaal verknocht ben aan digitaal tekenen :) Ik doe het enorm graag.
En ik heb het grootste respect en bewondering voor de artiesten die traditioneel (blijven) tekenen. Zij zullen heel wat dingen kunnen waar ik altijd alleen maar van zal kunnen dromen. Maar net als ik volgen zij hun hart en uiteindelijk is dat waar het allemaal om draait.
Welk medium gebruik jij om te tekenen? Ben je geprikkeld om eens digitaal te proberen? Ben je benieuwd hoe dat digitaal tekenen eigenlijk allemaal in z’n werk gaat? Ik plan in één van mijn toekomstige blogs wat dieper in te zoomen hoe zo’n digitale tekening tot stand komt. Dus hou zeker deze blog in de gaten, of schrijf je in op mijn nieuwsbrief, dan mis je zeker geen enkel blogbericht! :)
